سه تار

سه تار به عنوان ساز مادر و یکی از سازهای کلاسیک ایران میباشد . در ضمن به عنوان ساز دوم به لحاظ اینکه توصیه میشود که همه کسانی که ساز دیگری را به عنوان ساز تخصوصی خود انتخاب نموده اند باشد تار هم به عنوان ساز دوم آشنا باشند این ساز از زمره سازهای زهی محسوب میشود تا کنون برای این ساز هیچ تاریخچه و پیشینیه ای وجود ندارد وآنچه تا کنون بدست ما رسیده حاکی از این است که این ساز قدمت چند هزاره دارد و به احتمال زیاد در خطه خراسان بزرگ آن زمان بوجود آمده است این ساز در ابتدا دارای سه سیم بوده است.

ولی در گذشته نه چندان دور توسط شخصی بنام مشتاق علیشاه یک سیم به سیمهای آن افزوده شد که بعدها درویش خان هم یک سیم به سیمهای تار اضافه کرد ولی در بعضی مواقع سه تار دارای سه سیم ملودیک میباشد این ساز دارای کاسه ای کوچک با صفحه چوبی میباشد که کوچک و بزرگ بودن کاسه ساز به لحاظ صدای زیر و بم نقش جزئی دارد.

این ساز دارای دوونیم اکتاو وسعت صدائی میباشد و هر سیم آن به تنهایی دارای یک ونیم اکتاو وسعت میباشد کوک سه تار فاصله پنجم و چهارم میباشد و mi سیمهای سوم و چهارم را میتوان کوکهای مختلفی نمود که توانایی نوازندگی را بالا میبرد یکی از خوبیهای این ساز این است که براحتی کوک شده و با یک کوک میتوان همه حالات موسیقی را در آوازها و دستگاهها نواخت. از نظر فیزیکی بدن باید گفت این ساز حالت فیزیکی خاصی ندارد و اصولا” برای همه سازها نیاز به انگشتان چاروک و با انعطاف میباشد .

سه تار ساز سلو و تکنواز میباشد و برای جواب آواز به خوبی مناسب میباشد و با سازهای دیگر هم اجرا میشود البته با ترکیب ساز بندی مناسب تا این ساز بخوبی قابلیت های خود را بتواند نشان دهد .

نوع چوب در ساخت ساز بسیار نقش آفرین است که البته این چوب توسط استاد سازنده باید به عمل بیاید یعنی قبل از ساخت ساز روی چوب آن کار میکند تا چوب آماده ساخت شد و بطور الگو کاسه و دسته و تراش صفحه نقش اصلی را در صدای ساز ایفا میکند .

در واقع شیوه و سبک سه تار نوازی در کل به دو شیوه تقسیم میشود یکی شیوه و سبک استاد عبادی _و دیگری شیوه و سبک استاد صبا که پیشه متمایل به شیوه قدیم است وبقیه شیوه تقریبا” زیر مجموعه این دو شیوه محسوب میشود یعنی وقتی کار بقیه استاد خوب کشورمان را گوش میکنیم ترکیب و یا تلفیقی ازاین دو شیوه را میتوانیم ببینیم .