ناخن و ماهیچه ی انگشت

در حال حاضر استفاده از ناخن در بین نوازندگان کنسرت متداول است اما این موضوع آن قدرها که به نظر می رسد ، ساده نیست . گفته می شود که نوازنده می تواند با ناخن _ به تنهایی _ هر دو با هم _ به سیم ها ضربه بزند ، این مطلب کاملا تاییده شده است . جهت آشنایی ، ذکر نحوه ی اجرای سه نفر از بهترین نوازندگان نشان می دهد که حتی در سطوح حرفه ای نیز نظریات مختلفی وجود دارد :

نوازنده ی 1 _ ضربه ی تیراندو ، ناخن به تنهایی ؛ خربه آپویاندو ، گوشت و ناخن همراه هم ؛ زیرا صدای لطیف تر و پرتری ایجاد می کند .

نوازنده ی 2 _ با توجه به تاثیر مورد نظر هر دو روش قابل استفاده اند ، اما با کمی اختلاف .

نوازنده ی 3 _ در هر نوع ضربه فقط ناخن به تنهایی شرکت می کند .

آزمایش : ابتدا با ناخن _ به تنهایی _ به سیمی ضربه بزنید ، سپس بدون تغییر دادن زاویه ی انگشت ، با گوشت و ناخن به همان سیم ضربه بزنید ؛ مشاهده می کنید که اختلاف میان کیفیت صدایی این دو ضربه ناچیز است .

با پایین آوردن انگشت _ برای افزایش میزان تماس گوشت انگشت با سیم _ صدا حالت پرتری پیدا می کند . توجه داشته باشید که کیفیت صدایی در حالت بالا تنها زمانی نامطلوب می شود که تماس گوشت انگشت و سیم زیاد باشد .

صدای پر حاصل از ضربه ی آپویاندو مبتنی بر موارد زیر است :

1-     با نواختن ضربه آپویاندو ، سیم در جهت درست خود مرتعش می شود یعنی مستقیم به طرف بالا ، به عبارتی به طرف سیم بعدی _.

2-     با تغییر زاویه ی انگشت ، گوشت انگشت بیشتر با سیم تماس خواهد داشت . علاوه بر تغییر وضعیت دست و ماهیت ضربه ، دو عامل تعیین کننده زیر نتیجه ی نهایی زیر را کنترل می کنند :

_  وقتی ناخن به تنهایی در ضربه زدن شرکت می کند ، در واقع با قسمت انتهایی ناخن به سیم ضربه می زنید. هر چقدر طول ناخن بلندتر باشد ، صدای حاصل ضعیف تر خواهد بود زیرا طول اهرم در نقطه ی اتصال ناخن به گوشت نسبتا نرم انگشت ، بلندتر است و با فشار سیم ، ناخن بیشتر به سمت عقب متمایل می شود . به هر حال طول ناخن و سیم ، هر چقدر به گوشت انگشت نزدیکتر باشد ، صدای حاصل یکنواخت تر خواهد بود .

تماس سطحی سیم با گوشت انگشت ، تماس سیم و ناخن را در محلی نسبتا صاف ، تضمین می کند _ حتی در صورتی که گوشت هیچ دخالتی در ضربه نداشته باشد _ از مورد بالا می توان به عنوان یک راهنما استفاده نمود .

_ وفتی با شی باریک و نوک تیزی به سیم ضربه می زنید _ در مقایسه با شی پهن تر یا گرد _ صدای تیزتری خواهید داشت . حتی اگر جنس هر دو  شی یکی باشد به نظر می رسد که شی تخت یا گرد در نقطه ی تماس منحنی ، زاویه ی ملایم تری در سیم ایجاد می کند که اجزای تیز و بلندتر صدا را از بین می برد . گوشت انگشت چنین تاثیری دارد و ناخن باریک و نوک تیز عکس این حالت را داراست .

حال می توانیم عوامل فوق را با یکدیگر مرتبط کنیم :

الف ) هر چه طول ناخن بلندتر باشد صدای حاصل ضعیف تر خواهد شد .

ب) اگر گوشت انگشت به صورت سطحی با سیم مماس شود تا به نقطه ی صاف ناخن برخورد کند ، هر چه طول ناخن بلند تر باشد طول بیشتری باید طی شود تا سیم به گوشت انگشت برسد . این امر به صدای تولید شده لطمه خواهد زد و صوت نا مطلوبی ایجاد می گردد.

ج ) با توجه به موارد “الف” و  “ب” با استفاده از ناخن بلند _ حتی اگر جنس آن قوی و محکم باشد _ چیزی به دست نمی آوریم بلکه از کیفیت و شدت صدای آن می کاهیم .

د) این نکته درست است که ” وقتی از گوشت انگشت استفاده می کنید ، در نهایت ناخن است که با سیم تماس حاصل می کند و وضیعت را کنترل می نماید ” اما جامع و کامل نیست برای وضوح بیشتر به تشریح ضربه می پردازیم :

در عمل ضربه زدن ، سیم به سرعت از گوشت انگشت به سمت ناخن حرکت می کند _ در کسری از ثانیه _ و در این مدت کوتاه بین ضربه ی گوشت و ناخن سیم نمی تواند به نوسان در آید . این تاثیر برای تضمین صدای شفاف و پر نسبت به حالتی که صرفا از ناخن استفاده می شود، کافی است . توجه کنید که هر چه تماس با گوشت انگشت یکنواخت تر باشد ، صدای حاصل قطعا مطلوب تر به گوش می رسد . هر چه سیم با فشار یکنواخت تری با گوشت انگشت تماس پیدا کند ، به نقطه ی اتصال ناخن نزدیک تر  می شود _ سطح صاف ناخن _ و سپس این دو عامل یکدیگر را تقویت می کنند و صدای پر و قوی تری تولید می شود .

ه ) هر چه دست راست از موقعیت خود بسمت  صفحه ی انگشت گذاری یا خرک ، بیشتر بچرخد ، طول حرکت سیم_ یعنی مسیری که باید از گوشت تا ناخن طی شود _ از گوشت دست تا ناخن کوتاه تر می شود و این امر به پرتر و نرم تر شدن صدا می انجامد . در صورتی که مچ به اندازه ی کافی خم شود ، ناخن و گوشت انگشت هم زمان به سیم برخورد می کنند _ مانند عملکرد شست .

و ) ضربه ی آپویاندو نسبت به ضربه ی تیراندو ، با قدرت بیشتری امکان نوسان سیم را به صورت موازی با صفحه ی صدا ، فراهم می کند و این امر به شدت و قدرت صدایی ضربه ی آپویاندو می افزاید .

ز) ضربه ی آپویاندو ی gliding ، ابداع شده توسط سگوویا نیز دارای تاثیر یکنواخت کردن ارتعاش سیم است و صدای پری ایجاد می کند .

برگرفته از کتاب جان دو آرت

ترجمه فرزاد دانشمند