تئوری موسیقی (قسمت چهارم)

حرکت (تندا)(تمپو)

درجه تندی وکندی اجرای هر قطعه موسیقی را حرکت ((تمپو)) ی آن قطعه می گویند که بستگی به سرعت ضرب های قطعه دارد. برای تعیین سرعت ِضرب ها در هر قطعه موسیقی از اسبابی به نام مترونوم استفاده می شود.

این دستگاه دارای عقربه ای است که حرکت پاندولی دارد و چنان تعبیه شده که با کوک کردن آن ،در هر بار رفت یا برگشت ، ضربه ای حاصل می شود. سرعت ضربه ها با تغییر دادن محل وزنه ای که بر روی عقربه قرار گرفته است کم و زیاد می گردد.

کند ترین درجه سرعت این دستگاه40 وتندترین در جه آن 208 ضربه در یک دقیقه است.

امروزه معولا از مترونومهای دیجیتالی استفاده می شود.

به طور معمول سرعت اجرای هر قطعه موسیقی در بالای آن نوشته می شود.

مثال : اگر در شروع قطعه ای ) 60 = (نوشته شود ،سرعت هر نت سیاه برابر با ضربه های مترونومی است که وزنه عقربه آن روی درجه 60 تنظیم شده باشد که در نتیجه زمان کشش هر نت سیاه برابر با یک ثانیه خواهد بود.

 تندا (تمپو) ی هریک از آثار گوناگون موسسیقایی در دوره های مختلف ،تاحدودی با هم متفاوت بوده است.

ضمنا با توجه به سلیقه نوازنده یا رهبر ارکستر،هر تندا محدوده ای بین دوعدد دارد. مثلا در مترونوم ویتنِر تندای اَلِگرُ بین 120 تا 168 ضربه تعیین شده است.

 حالت

 از آنجا که موسیقی مبیِن احساسات گوناگون می باشد اصطلاحاتی وجود دارد که بواسطه آنها هدف هنر که بیان احساسات می باشد راتحقق می بخشد و به وسیله آنهاست که موسیقی با روش زنده به اجرا درآید.

این اصطلاحات به منظور روح دادن به احساسات به وجود آمده اند که بعضی از آنها معرف حالات برونی ،وبرخی مبیِن حالات درونی هستند.در ذیل به اختصار به پر کاربرد ترین آنها می پردازیم.

پیانوسیمو   pp     pianissimo         با صدای بسیار ضعیف نواخته شود

پیانو P     Piano                           با صدای ضعیف نواخته شود

متزوپیانو mp  MezzoPiano          با صدای کمی ضعیف نواخته شود

متزوفورته mf   MezzoForte         با صدای کمی قوی نواخته شود

فورته     f     Forte                       با صدای قوی نواخته شود

فورتیسیموff    Fortissimo             با صدای بسیار قوی نواخته شود

کرشندو   (Crescendo)               صدا به تدریج قوی شود

دِکرشندو  (Decrescendo)           صدا به تدریج ضعیف شود

آکسان    (Acccent)                      تشدید صدا

حالات درونی ( کاراکتر )

Amaile      آمابیل       مهربان

Amorso      اَمُرزُ        عاشقانه   

Ardito         اردی تُ      با شجاعت

Doloroso      دلُرُز       دردناک

Furioso        فوری یُزُ    خشمگین

Pomposo     پُم پُزُ      باابُهت وجلال       

 هنرجویان محترم برای مشاهده فهرست کامل این اصطلاحات می توانند به کتابهای معتبرتئوری موسیقی مراجعه نمایند.

تهیه وتنظیم:مَهدی عاشوری (بردیا)

BardiaAshoori@yahoo.com

منابع:

1.تئوری موسیقی مصطفی کمال پور تراب

2.آموزش تنبک نوازی حسین تهرانی

با سپاس از: الهام برک پور- مهدیه نجفی- منیره لطفیفرد-اکرم صفایی