نگاهی به زندگی و آثار آهنگسا‍زان گیتار کلاسیک از رنسانس تا معاصر (قسمت سوم)

*سانتیاگو دو مورسیا      Santiago de Murcia 1682-1732

نوازنده ی گیتار و آهنگساز اسپانیایی است . وی که احتمالا در سال 1682 در شهر مادرید متولد شد ، فرزند یک تولید کننده ی سلطنتی ساز به نام گابریل دو مورسیا بود . وی طی سال های 1690 تا 1700 نزد آهنگساز و گیتاریست برجسته ی ، فرانسیسکو گوئرو آموزش دید. وی ظاهرا در سال 1702 به ناپل ایتالیا سفر کرد و در آن جا با آهنگسازانی مثل آرک آنجلو کورلی و الساندرو اسکارلاتی آشنا شد . وی از سال 1704 مسئولیت آموزش گیتار ملکه ماریا گابری یلا را به عهده گرفت و تا پایان عمر در این سمت باقی ماند . زمان و مکان مرگ وی مشخص نیست .

طبق گزارش روزنامه ی el mercurio ، در سال 2006 دست نوشته ی موسیقی دومورسیا با عنوان cifras selectas de guitarra  به تاریخ سال 1722 در کشور شیلی کشف شد . این موسیقی شامل رقص های فرانسوی و اسپانیایی است .

*سیلویوس ویس   silvius weiss 1684-1750

یکی از برجسته ترین نوازندگان لوت و آهنگسازان دوره ی باروک محسوب می شود . در سال 1684 در شهر برسلاو ، واقع در جنوب غربی لهستان متولد شد و از ایام کودکی نواختن لوت را نزد پدرش یوهان یاکوب فرا گرفت .

650 اثر از وی به جا مانده که بزرگ ترین مجموعه ی قطعات لوت را در تاریخ موسیقی تشکیل می دهد . وی ظاهرا علاقه ای به انتشار آثارش نداشت . ولی از سال 1719 با لوت سیزده دوبل سیمه به اجرای موسیقی می پرداخت. ویس، نیمی از سال 1722 را پس از آن که یک نوازنده ویلن انگشت شست او را گاز گرفت از نوازندگی محروم شد . وی با باخ آشنا بود گمان می رود که باخ سوئیت هایی را که برای لوت نوشته است به خاطر ویس می باشد . وی در 16 اکتبر سال 1750 درگذشت و همسر و 7 فرزند خور را تنها گذاشت . تنها یکی از فرزندان به نام یوهان آدولف راه او را به عنوان یک نوازنده ی لوت در دربار درسدن ادامه داد .

*دومینیکو اسکارلاتی      domeinco Scarlatti 1685-1757

آهنگساز بزرگ ایتالیایی در سال 1685 یعنی سال تولد دو استاد بزرگ دوره ی باروک – باخ و هندل – دیده به جهان گشود . اگر چه در دوره ی باروک می زیست اما به واسطه ی سبک منحصر به فرد خود در بسط و گسترش دوره ی کلاسیک ، بسیار تاثیر گذار بود . اسکارلاتی ابتدا موسیقی را نزد پدرش الکساندرو اسکارلاتی فرا گرفت . وی در سال 1701 به سمت نوازنده ی ارگ و آهنگساز در کلیسای سلطنتی ناپل منصوب شد . وی در سال 1720 به لیسبون رفت و سمت معلم موسیقی ماریا ماگدالنا باربارا ، پرنسس پرتغال را احراز کرد . وی در سال 1725 به ناپل باز گشت و در سال 1729 به شهر سویا در اسپانیا سفر کرد و طی 4 سال سکونت خود در این شهر، با فلامنکو آشنا شد . وی در سال 1733 به مادرید رفت و طی 25 سال اقامت خود در اسپانیا ، بیش از 500 سونات برای هارپسیکورد تصنیف نمود . اسکارلاتی در سال 1757 در شهر مادرید درگذشت. موسیقی وی تحسین آهنگسازان برجسته ای از قبیل شوپن ، برامس ، بارتوک و هوروویتس را بر انگیخت . دیگر صفات مشخصه ی سبک اسکارلاتی عبارتند از :

1. تاثیر آشکار موسیقی فولک اسپانیا . استفاده از مد فریژن و دیگر گرایشات تنالیته ای که برای موسیقی اروپا تقریبا بیگانه محسوب می شود .
2. به کارگیری بسیاری از عوامل در سبک ، فرم و بافت موسیقی که در ادامه ی خود به سبک کلاسیکح منتهی شد .
3. طرح فرمال که در آن هر نیمه ی سونات به یک نقطه ی محوری ختم می شود .

*فردیناندو کارولی       ferdinando carulli 1770-1841

مشهورترین آهنگساز گیتار کلاسیک و مولف نخستین متد کامل گیتار کلاسیک – که همچنان تا به امروز نیز مورد استفاده قرار می گیرد – محسوب می شود. وی آهنگساز برجسته ای است که طی 12 سال بیش از 400 اثر برای این ساز تصنیف کرد . کارولی در 9 فوریه 1770 در شهر ناپل متولد شد پدرش میکله ادیبی بر جسته و منشی نماینده ی حوزه قضایی شهر ناپل بود . اولین ساز کارولی ویلن سل بود اما در سن 20 سالگی به گبتار روی آورد . وی در سال 1801 با زنی فرانسوی به نام ماری بویر ازدواج کرد و از وی صاحب یک فرزند پسر شد . کارولی گرچه شاگردان و حامیان بسیاری داشت ولی خود فکر می کرد که استحقاق این اشتهار را ندارد ، زیرا بیش تر آثاری را که تصنیف کرد ، هرگز انتشار نیافتند . وی متد گیتار کلاسیک معروف خود را با عنوان harmony applied to the guitar  که شامل قطعاتی عمدتا ساده است و امروزه به منظور آموزش در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد به رشته تحریر در آورد . وی در اواخر عمر خود به تجربیاتی نیز در خصوص ایجاد تغییرات در ساختمان گیتار دست زد . وی همراه لاکوته ، گیتار ساز مشهور فرانسوی ، برخی تغییرات با ارزش را در ساختمان این ساز جهت تقویت صدای آن ایجاد کرد .

وی در 17 فوریه 1841 در سن 71 سالگی در پاریس درگذشت . او  از پر کارترین آهنگسازان عصر خویش به شمار می رود . کارولی هم چنین قطعاتی برای گیتار – پیانو همراه با فرزندش گوستاو تصنیف کرد و قطعاتی نیز برای ارکستر مجلسی نوشت . مشهورترین اثر وی ، دوئت گیتار و فلوت است که توسط الکساندر لاگویا و ژان پی یر رامپال در انگلیس اجرا و ضبط شده است . اپوس شماره 34 نیز به عنوان تم موسیقی متن یکی از داستان های علمی – تخیلی که طی سال های دهه ی 1980 از تلویزیون پخش می شد ، مورد استفاده قرار گرفت. این اثر بارها ضیط و اجرا شده که معروف ترین اجرای آن توسط جولیان بریم و جان ویلیامز صورت گرفته است . وی بسیاری از جنبه های گیتار اولیه را برای ایجاد گیتار کلاسیک مدرن که امروزه مورد استفاده قرار می گیرد ، تغییر داد و بهبود بخشید . در اوایل قرن 19 ، گیتار از سازی شبیه لوت که دارای 5 دوبل سیم با بدنه ی مسطح ، دسته ای بلند و سوراخ صوتی مدور در وسط جعبه بود ، به سازی شبیه گیتار امروزی تبدیل شد .

احتمالا اولین گیتار کارولی مانند لوت و ویهوئلا ، 5 دوبل سیمه بود . وی اواخر عمر خود با کمک نوازندگان و تولید کنندگان ساز از قبیل آنتونیو دو تورس و لاکوته ، باعث شد که گیتار به سازی بزرگ تر و با صدایی پر طنین تر تبدیل شود . این تغییرات از طریق ایجاد بر آمدگی در پهلوی ساز برای تولید حجم صوتی بیش تر و افزایش سطح روی ساز انجام پذیرد .